De collectieve arbeidsovereenkomst oftewel de cao
Het cao-recht is een belangrijk onderdeel van het arbeidsrecht.
Wat is een cao?
Een cao is een collectieve schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden staan. Arbeidsvoorwaarden zijn bijvoorbeeld loon, vakantiedagen, pensioen, arbeidstijden, arbeidsduur.
Een cao wordt afgesloten door werknemersvereniging(en) (de vakbonden) aan de ene kant en werkgeversvereniging aan de andere kant of een werkgever. Er bestaan twee soorten cao’s, de bedrijfstak-cao en de ondernemings-cao:
Bedrijfstak-cao
De bedrijfstak-cao is wordt gesloten door de vakbonden en werkgeversverenigingen en geldt voor alle leden van die verenigingen die werkzaam zijn in die betreffende bedrijfstak. Het kan ook zo zijn dat de cao van toepassing wordt verklaard op de individuele arbeidsovereenkomst, waardoor ook de wekgever en de werknemer die geen lid zijn van een werkgeversvereniging respectievelijk een vakbond, toch gebonden zijn aan de cao. Het kan ook zijn dat de cao algemeen verbindend verklaard is en dan moet ook de werkgever die niet lid is van een werkgeversvereniging de cao binnen zijn bedrijf toepassen.
Ondernemings-cao
Naast de bedrijfstak-cao bestaat er de ondernemings-cao. Deze overeenkomst wordt gesloten door vakbonden en een specifiek bedrijf. De cao is dan alleen van toepassing op de werknemers die werkzaam zijn binnen dat bedrijf en geldt dus niet voor andere werknemers. De cao is in dat geval van toepassing op de arbeidsovereenkomst omdat de werknemers lid zijn van de cao sluitende vakbond, of omdat in de arbeidsovereenkomst expliciet is bepaald dat de cao van toepassing is.
Gevolgen cao
Indien er een cao van toepassing is op de arbeidsovereenkomst dan hebben in principe de afspraken in een cao, voorrang boven de individuele arbeidsovereenkomst. De individuele onderhandelingsvrijheid van werkgever en werknemer, wordt ingeperkt. De cao moet toegepast worden, een afwijking van de cao kan nietig zijn. Het is dus voor zowel de werknemer als de werkgever van belang dat zij weten wat er in de cao staat en of alle rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de cao worden nagekomen.
Algemeenverbindendverklaring
Vakbonden en werkgeversverenigingen die een bedrijfstak-cao hebben afgesloten kunnen de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) vragen om de cao voor de gehele bedrijfstak te laten gelden. Ze vragen dan de cao algemeen verbindend te verklaren. Hiervoor gelden allerlei regels. Als een cao algemeen verbindend wordt verklaard, dan is deze cao ook van toepassing op de werkgevers die onder de werkingssfeer van die cao vallen, ook al zijn deze werkgevers niet aangesloten bij een werkgeversvereniging. Deze werkgevers moeten gedurende de periode van algemeenverbindendverklaring de bedrijfstak-cao toepassen. Werkgevers die vrijgesteld worden van de toepassing van de algemeen verbindend verklaarde cao, zijn niet gebonden aan de bedrijfstak-cao. Voor algemeen verbindend verklaring komt alleen de bedrijfstak-cao in aanmerking, een ondernemings-cao kan niet algemeen verbindend verklaard worden.
Cursus
Schellart Advocaten is gespecialiseerd in het cao-recht. Aangezien dit niet het gemakkelijkste rechtsgebied is, hebben wij een cursus over dit onderwerp ontwikkeld. De cursus is bij uitstek geschikt voor HR medewerkers en (bedrijfs-)juristen. Klik hier voor meer informatie over de cursus.
In de cursus komen de volgende deelonderwerpen aan bod:
- Wat is een cao en wat is het verschil tussen een standaard en een minimum cao;
- Wanneer is de cao van toepassing? Waarbij wordt ingegaan op gebondenheid aan de cao en het incorporatiebeding;
- Wie is verantwoordelijk voor handhaving van de cao;
- Wat gebeurt er met de toepasselijkheid van de cao ingeval van overgang van onderneming;
- Wat gebeurt er na afloop van de cao? Waarbij wordt ingegaan op het leerstuk van de nawerking.
- Wat voor gevolgen heeft het als de cao algemeen verbindend is verklaard.
Cao-check
Als individuele werkgever of werknemer bent u misschien helemaal niet geholpen met zoveel informatie als in de cursus wordt gegeven. U wilt gewoon weten of de cao binnen uw bedrijf goed wordt toegepast. Bent u werkgever en wilt u weten of de arbeidsovereenkomsten die u aanbiedt, conform de cao zijn? Of wilt u weten of u überhaupt onder een cao valt, dan kunt u gebruik maken van onze cao-check voor werkgevers. Wij beoordelen of u onder de werkingssfeer van een bedrijfstak-cao valt en wij maken een scan van de arbeidsvoorwaarden die u aanbiedt.
Ook indien u werknemer bent en u twijfelt of uw werkgever wel conform de cao handelt, kunt u dat door ons laten controleren.
Contact
Neem vrijblijvend contact op met Schellart Advocaten voor het maken van een afspraak.
Neem direct contact op
